آداب سلام کردن در اسلام
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۸۵۳۴۲۶
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تبیان؛ در اسلام، برخوردهای عمومی نظیر گفتن سلام، سخن گفتن، شنیدن، شوخی كردن، شركت در مجالس عمومی، مشورت، امر به معروف كردن و... تابع آداب خاصی است كه در این مبحث درباره آن سخن می‌گوییم.
الف) آداب سلام
سلام، اولین كلمه احترام‌آمیز در برخوردهای اجتماعی است كه هیچ زحمت و دردسری برای گوینده آن ندارد، ولی آثار ارزشمند فراوانی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در آداب اسلامی، سلام به اندازه‌ای اهمیت دارد كه رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرماید: "مَنْ بدأ بالكلامِ قَبْلَ السّلامِ فَلاتُجیبُوهُ؛ به كسی كه بدون ادای سلام، لب به سخن گشود، جواب ندهید ".1
با این حال، سلام كردن آدابی دارد كه رعایت آن، آثارش را بیشتر می‌كند.
یك‌ـ افشای سلام
امام باقر(ع) می‌فرماید: "اَفْشُوا السَّلامَ؛ سلام خود را آشكار كنید. "2 منظور از افشای سلام، آشكار كردن آن است. "آشكار كردن سلام به این است كه به هركس برخوردید، سلام كنید، هر كه خواهد باشد ".3
آشكار كردن سلام چند حُسن دارد: اول اینكه كسی كه در پاسخ دادن كوتاهی كند، عذری نمی‌‌تواند داشته باشد. دوم اینكه نشانه فروتنی و تواضع است. سوم اینكه نشانه علاقه‌مندی شخص سلام دهنده به سلامتی و آغاز دوستی با طرف مقابل است.
سلامی كه زیرلب یا آهسته باشد، می‌تواند بیانگر اجبار یا فقط رفع مسئولیت باشد تا دیگران، فرد را بی‌ادب ندانند.
دوـ رعایت مراتب سلام گفتن
سلام كردن، مستحب و امری دلخواه است. هركس می‌تواند اول سلام گوید و از ثواب آن برخوردار شود، ولی بهتر است مراتب آن رعایت شود. امام صادق(ع) می‌فرماید: "یُسَلّمُ الصَّغیرُ عَلَی الكبیر وَ المارُّ عَلَی القاعِدِ و القلیلُ عَلَی الْكَثیر؛ كوچك بر بزرگ، رهگذر بر نشسته و گروه اندك بر گروه بزرگ سلام كند. "4 در جایی دیگر نیز می‌فرماید: "یسَّلمُ الرّاكِبُ عَلَی الماشی وَ القائم عَلَی القاعد؛ سواره بر پیاده و ایستاده بر نشسته سلام كند ".5
فراموش نكنیم: "البادی بِالسَّلام اَولی باِللهِ و بِرَسولِهِ؛ آن‌كه آغاز سلام كند، به خدا و رسولش نزدیك‌تر است. "6 همین‌طور "ألبادی بِالسَّلامِ بَریءٌ مِنَ الكِبْرِِ؛ آن‌كه سلام می‌كند، از تكبّر بر كنار است ".7
سه‌ـ پاسخ شایسته به سلام
در آداب اسلامی، پاسخ هر سلام و تحیّتی، باید كامل‌تر از آن یا دست كم مطابق آن باشد. خداوند در قرآن می‌فرماید:
وَإِذَا حُیِّیْتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَی كُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا. (نساء: 86)
و چون به شما درود گفته شد، شما به [صورتی] بهتر از آن درود گویید یا همان را [در پاسخ] برگردانید؛ كه خداوند همواره به هر چیزی حسا‌برس است.
منظور از كامل بودن پاسخ این است كه اگر كسی بگوید: "سلام "، در پاسخ باید گفت: "سلامٌ علیكم ". اگر كسی بگوید: "سلامٌ علیكم "، در پاسخ او باید گفت: "سلامٌ علیكم و رَحمة الله " یا اگر بگوید: "سلامٌ علیكم و رحمه الله "، در پاسخ او باید گفت: "سلامٌ علیكم و رحمه الله و بركاته ".
چهارـ تساوی در سلام
مسلمان نباید در سلام، میان افراد از جهت دارایی و فقر تفاوتی بگذارد. امام رضا(ع) در این باره می‌فرماید:
اگركسی به مسلمان فقیری، همانند سلامی كه به یك ثروتمند می‌دهد، سلام ندهد، خداوند عزّوجل در روز قیامت علیه او خشمناك خواهد بود.8
پنچ‌ـ میانه‌روی در سلام
نكته دیگر در آداب سلام، پرهیز از افراط و تفریط در سلام است. گاهی سلام به اندازه‌ای همراه با احترام است كه بیشتر به تظاهر و ریا و چاپلوسی می‌ماند و گاهی نیز به تناسب موقعیت معنوی افراد، سلام مناسبی به آنها داده نمیشود كه هر دو نارواست. باید به تناسب معنوی هركس به او سلام كرد. اگر سلام فقط احترام ظاهری باشد و در دل به مؤمنان ارادت نداشته باشیم، این كار، نفاق و دورویی است. همچنین اگر به آنها بی‌اعتنایی كنیم و در حدّ ارادت قلبی، به شایستگی سلام ندهیم، كوتاهی كرده‌ایم. پس شایسته است كه حدّ هر كسی را رعایت كرد و از افراط و تفریط در سلام پرهیز شود.9 امیر مؤمنان علی(ع) می‌فرماید:
لاتَبلُغُ فی سَلامِكَ عَلَی الاِخوانِِ حَدَّ النِفاقِ و لا تقصُرهُم عَن دَرَجَةِ الْاِسْتحقاقِ.10
در سلام دادن به برادران [دینی] نه در حدّ ریا غُلو كنید و نه از اندازه شایستگی‌شان كوتاهی ورزید.
شش‌ـ خودداری از سلام دادن به برخی افراد
در آداب اسلامی، سلام كردن به چند گروه استحباب ندارد، از جمله:
اول‌ـ افرادی كه به دلیل اشتغال به برخی كارها، هنگام پاسخ گفتن سلام، ممكن است دچار مشكل شوند. برای مثال، امام صادق(ع) می‌فرماید:
ثُلاثٌة لایُسلَّمون الماشی مَعَ الجنازة و الماشی اِلَی الجُمُعةَ و فی بَیت الحمّام لِمَن لا اَزار لَه. 11
به سه كس سلام نكنید: كسی كه همراه جنازه می‌رود، كسی كه به نماز جمعه می‌رود و به كسی كه در حمام لباس بر تن ندارد.
همین‌گونه است وضعیت كسانی كه در حال خوردن یا در حال مسواك زدن هستند.
دوم‌ـ كسانی كه به سبب كارهای نامشروع و ناشایست، لیاقت دوستی و سلام كردن ندارند، مانند افراد شراب‌خوار، رباخوار و قمارباز. البته اگر سلام دادن در اصلاح و هدایت آنها مؤثر باشد، اشكال ندارد.12
سوم‌ـ افرادی كه با سلام دادن به آنها ممكن است مفسده ایجاد شود، مانند: سلام دادن به زنان جوان. امام علی(ع) به زنان جوان سلام نمی‌‌كرد و می‌فرمود: "می‌ترسم آوازش مرا خوش آید و پاداش كمتری از آنچه می‌جویم، به من رسد ".13
چهارم‌ـ به افراد غیرمسلمان هم نباید در حالت عادی سلام كرد، مگر اینكه خود ابتدا سلام كنند. در این صورت، پاسخ دادن لازم است، آن هم به‌صورت "علیكم " نه "سلام " یا "سلامٌ علیكم ".
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: سلام کردن آداب سلام پاسخ به سلام سلام دادن سلام کردن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۸۵۳۴۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دزفول خاستگاه فرهنگی و تمدنی عمیقی در پیشینه خود دارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت روز دزفول پیامی صادر و در آن تاکید کرد: از آقای دکتر محمدرضا سنگری به عنوان یکی از مهم‌ترین ادبای معاصر قدردانی و از نقش آفرینیشان در مبارزات قبل از انقلاب و در ایام دفاع‌مقدس نیز تقدیر می‌کنم.
متن پیام محمدمهدی اسماعیلی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
خیلی مشتاق بودم در مراسم نکوداشت و تقدیر از شاعر عزیز و گرانقدرمان آقای دکتر محمدرضا سنگری در شهر مقاومت در دزفول عزیز حاضر شوم.
دزفول یکی از مهم‌ترین حوزه‌های دفاعی و افتخار آفرینیِ ما در دفاع مقدس بوده است؛ در دفاع مقدس شاید کنار خرمشهر عزیز بیشترین بازخورد، خاطره، قصه و بعضی وقت‌ها غصه در شهر عزیز دزفول به وجود آمده است.
قطعه شعری را از آقای سنگری خطاب به دزفول برای شما می‌خوانم:
سلام‌ای شهر/ سلام‌ای عشق/ سلام‌ای منزل پرواز و پروانه/ سلام‌ای خاستگاه و خوابگاه عاشقان پاک/ سلام‌ای خاک/ سلام‌ای شهر‌ای دزفول!
به هر حال اتفاق مهم دیگر این است که این خطه در کنار دفاع‌مقدس و حضور نورانی در ایام دفاع مقدس اساساً خاستگاه فرهنگی و تمدنی عمیقی را در پیشینه خود دارد.
دزفول در شمال خوزستان از هزاره‌های قبل از ورود اسلام عزیز تا امروز مهد تربیت فضلا، حکما، ادبا، فقها و سیاستمداران بزرگ و نجیب و شعرا و اهل قلم بسیاری بوده است.
کتاب افتخارات دزفول کتاب بسیار قطوری است و برای همچون منی و آن هم در چنین زمان کوتاهی شاید فرصت نباشد حتی قطره‌ای از این یم را بازگو کنم.
ولی به هر حال نمیشود به دزفول و سابقه پرافتخارش توجه کرد و یادی از اولین دانشگاه رسمی در تمام نقاط دنیا و قدیمی‌ترین دانشگاه، دانشگاه جندی شاپور نکرد.
از دزفول عزیز یاد کرد و از بزرگانی، چون شیخ مرتضی انصاری خاتم الفق‌ها و المجتهدین نام نبرد، از دزفول عزیز نام ببریم و از بزرگان تاریخ‌سازش در ایام پیش از پیروزی انقلاب در ایام مبارزه و دفاع مقدس نام نبرد؛ تا به امروز دزفول و دزفولیان در پیشانی افتخارات این مرز و بوم درخشیده اند.
از آقای دکتر محمدرضا سنگری به عنوان یکی از مهم‌ترین ادبای معاصر قدردانی و از نقش آفرینیشان در مبارزات قبل از انقلاب و در ایام دفاع‌مقدس نیز تقدیر می‌کنم.
بسیاری از سرایندگان اشعار حماسی از اندیشه‌های ایشان وام گرفته‌اند و بسیاری از خوانندگان و هنرمندان نام نیک ایشان را در کنار آثارشان با افتخار ثبت کرده‌اند، امروز هم این شخصیت بزرگ برای کشور و مملکت ما نعمت است.
خوشحال هستم که مردم عزیز دزفول و مسئولان شهرستانی و استانی این همت را گمارده اند که از این شخصیت تابناک و این چهره ادبی که در عین حال معلمی دلسوز و محققی پژوهشگر و پرتلاش است تجلیل کنند.
از راهی دور، از طریق فضای مجازی خدمت تک تک شما بزرگواران، آقای دکتر سنگری و همه شرکت کنندگان عزیز عرض سلام و ادب و احترام دارم، انشاالله به زودی توفیق داشته باشم و در دزفول عزیز حاضر شوم و خدمت عزیزانمان در آنجا از نزدیک عرض سلام و ارادت داشته باشم، در پناه خداوند متعال باشید.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند